printWandelzoektocht Brugge
Het Willemsfonds bestaat in Brugge sinds 1872. De Brugse afdeling bood voor het eerst deze zoektocht aan naar aanleiding van de Provinciale dag van 9 oktober 2005. De Provinciale dag viel toen samen met de viering van het 75-jarig bestaan van het Provinciaal Verbond van West-Vlaamse Willemsfondsafdelingen, vzw of beter gekend als het Willemsfonds West-Vlaanderen. Waarom in Brugge? Op 9 oktober 1930, is hier, na raadpleging van de toen bestaande West-Vlaamse afdelingen, de beslissing gevallen een provinciale structuur uit de bouwen. Aan bestuurslid Victor Sabbe werd de opdracht gegeven statuten op te stellen.Hiermee zitten we in het thema van deze zoektocht. Die draait om de pijlers van het Willemsfonds, nl. de vrijzinnigheid, de liberale levensbeschouwing, de verdediging van de Nederlandse taal en het a-dogmatisch onderwijs.Twee families die ijverden voor de realisatie van de vooropgestelde waarden, nl. de families Sabbe en Schepens-Maerten, verpersoonlijken in zekere zin het gedachtegoed van het Willemsfonds.
We vertrekken aan het Groot Seminarie, Potterierei en eindigen de zoektocht in het Vrijzinnig Centrum "De Sleutelbrug", Beenhouwerstraat, 1-3. Deze wandeling biedt de gelegenheid door de stad te lopen, een stad die - zoals de Willemsfondser Willy Lustenhouwer zong - "oaltied schoane" is.
Onderweg zijn een aantal stopplaatsen voorzien, waarbij U een vraag te beantwoorden hebt.
1. Groot Seminarie
In deze gebouwen vonden, door toedoen van Brugs Willemsfondsvoorzitter Ernest Schepens, de documenten van de pas opgerichte thema-afdeling, de Julius Sabbe Studiekring een plaatsje in het Provinciaal Archief. Onder het voorzitterschap van Albert Claes groeide dit archief uit tot een onmisbare studiebron over het maritiem verleden van Brugge als zeehaven.
Vraag: Behoren deze gebouwen tot :
a) De stad Brugge
b) De Provincie West-Vlaanderen
c) Het Bisdom
2. Aan de overkant van de rei ligt, rechttegenover huisnr. 59, de Julius en Maurits Sabbestraat. Beide Sabbes waren letterkundigen.
Vraag: Welke van de drie werken is van de hand van Julius Sabbe?
a) De Filosoof van het Sashuis
b) aan 't Minnewater
c) De Klokke Roeland
3. We lopen verder tot huisnr. 34. Zoals U kunt zien op de gedenkplaat woonde hier de stichter van het Brugse Willemsfonds, Julius Sabbe.
Vraag: Hoe oud was Julius Sabbe bij de oprichting van het Willemsfonds in Brugge?
a) 20j.
b) 26j.
c) 42 j.
4. We zetten onze wandeling verder en houden halt net voor de carmersbrug. Aan de overkant zien we een huis, geklemd tussen de rei en de straat rechts ervan. Hier woonde Ernest Schepens. In dit huis hadden tijdens zijn voorzitterschap en dat van zijn zuster, Paula Schepens, de bestuursvergaderingen van het Brugse Willemsfonds plaats.
Het huis werd oorspronkelijk gebouwd als een pakhuis en dateert van voor de verzanding van het Zwin, toen de schepen de haven van Brugge aandeden tot op de plaats van het Provinciaal Hof, de voormalige Waterhallen. Het huis onderging verschillende verbouwingen en restauraties.
Vraag: Van welke eeuw dateert de oorspronkelijke bouw?
a) de 15e eeuw
b) de 16e eeuw
c) de 17e eeuw
5. We lopen verder langs de rei, die van naam verandert: de Sint-Annarei. Aan de bult gaan we over de brug. Het grote gebouw dat tegenover ons staat, vormt het leeuwendeel van een onderwijscomplex. Hier is nu het Europacollege gehuisvest. Het huisvestte eens een Jezuïttencollege, nadien het Atheneum en de Rijksmiddenschool.
Even naar links staat op het adres, Verversdijk nrK. 12 een huis, destijds eigendom van Brugs Willemsfondsvoorzitter, Jean de Lanier (1900-1912). Zijn voorganger-voorzitter, Auguste van der Meersch (1876-1883) werd voorzitter van de door de Brugse liberalen opgerichte "Société des Amis de l'Enseignement", nu de "Vrienden van het Gemeenschapsonderwijs".
Vraag: Wat werd er in dit huis opgericht in 1905?
a) een vrijmetselaarsloge
b) een liberaal archief
c) een kleurterschooltje
6. We keren op onze stappen terug en draaien het Kandelaarstraatje in. We komen alzo aan de achterzijde van het scholencomplex. In de Boomgaardstraat slaan we rechts af en stoppen aan de oude poort van de Ecole moyenne-Middelbare school. Hier was provinciaal WF-voorzitter, Jan Schepens, directeur. Deze school stond bekend voor haar handels- en zeevaartafdeling.
Vraag: Welke Romeinse godin staat afgebeeld boven de poort?
a) Minerva
b) Venus
c ) Diana
7. We zetten onze weg verder en komen langs een gebouw dat nu een vrije (sic) school huisvest. Hier was vroeger het kadaster en het kantoor van de belastingen gevestigd, waar provinciaal WF-voorzitter, Richard Maerten, bedrijvig was. We draaien de Korte Ridderstraat in, komen voorbij een plaat die naar niet-Willemsfondser Guido Gezelle refereert, en komen aan het huis "Oudt Inghelandt" hoek Sint-Jans-Engelsestraat. Dit huis behoort toe aan voormalig Brugs Willemsfondsvoorzitter, Vincent Spruytte.
Vraag: Welk archief is hier momenteel gevestigd?
a) het archief van het Willemsfonds, afdeling Brugge
b) het archief van de Julius Sabbe Studiekring
c) het archief van SOS voor een Leefbaar Brugge
8. We lopen de Engelsestraat ten einde. Aan de overkant van de rei, rechtover de Koningsbrug, zien we de recent gerestaureerde gevel van het voormalig meisjeslyceum, nu een Gemeenschapsbasisschool. Hier werden vele repetities gehouden voor de door Carmen Schepens-Maerten geregisseerde Willemsfondskinderfeesten.
We blijven links van de rei. Op het Jan van Eyckplein kijken we naar het als eerste beschermde stadszicht, dit door toedoen van Ernest Schepens, namens het Willemsfonds en SOS voor een leefbaar Brugge. Vraag: Wie is de beeldhouwer van het standbeeld van Jan van Eyck? het was een Willemsfondser.
a) Hendrik Pickery
b) Ernest Callebout
c) Renaat Ramon
9. We komen langs het Tolhuis (havenactiviteiten!), eens de Stadsbibliotheek, nu een Provinciaal informatiecentrum. Aan de hoek met de Spanjaardstraat was op de eerste verdieping de Willemsfondsbibliotheek gevestigd. Verder in dezelfde straat is nog steeds het Van Gheluwe's Genootschap gehuisvest, onderdeel van het West-Vlaams Liberaal Ziekenfonds. Aan de andere hoek zien we het "beertje van de loge". Dit beeld was ook te zien op de poort van de middelbare school in de Boomgaardstraat.
Vraag: Is dit beeld een verwijzing naar:
a) Boudewijn met de Ijzeren Arm
b) een vrijmetselaarsloge
c) een studentenclub
10. We vervolgen onze weg tot het eind van de Academiestraat en stoppen aan het gebouw, de Saaihalle. Dit gebouw was de zetel van verschillende bedrijvigheden. Zelfs het Willemsfonds vond er ooit onderdak.
Vraag: Waaraan heeft het zijn naam te danken?
a) aan de Genuezen
b) aan de grauwwerkers
c) aan de wolwevers
11. We nemen de Willaertstraat langs de rechterkant van het theate. Aan de ingang van de schouwburg verwelkomt Mozarts Papageno de bezoekers. We gaan naar de Kuiperstraat en houden halt aan het Zwart Huis. Lange tijd kwamen de Brugse liberalen hier bijeen. Ooit was de Willemsfondsbibliotheek hier gevestigd. Links naast de trap die toegang geeft tot Bistro Zwart Huis zijn de sporen merkbaar van een stenen wenteltrap, helaas niet goed zichtbaar.
Vraag: Waarom werd die bijkomende trap gebouwd?
a) om de vrouwelijke WF-leden en aparte toegang tot de zalen te verschaffen
b) toegang voor filmoperator
c) sanitaire voorziening
12. We wandelen langs de Biekorf, waar nu de Stadsbibliotheek is ondergebracht, en draaien linksaf naar de Markt tot bij het standbeeld van Jan Breydel en Pieter De Coninck. Bij de initiatiefnemers tot de oprichting van dit standbeeld behoorde Julius Sabbe. Zijn naam staat vermeld op de sokkel. Hij staat er vermeld als Julius Sabbe, schrijver.
Vraag: Is dit in de betekenis van:
a) letterkundige
b) secretaris
c) klerk-opsteller
13. We stappen over de Greenwich-time-meridiaan, aangeduid met koperen spijkers in het plaveisel en lopen de Sint-Amandstraat tot het einde en komen in de Geldmuntstraat die we even rechts volgen tot we op onze linkerkant de Geerwijnstraat zien. We slaan in en komen aan het Muntplein. Hier zien we op de rechterkant de Orgelzaal van het Stedelijk Conservatorium. Hier ontstond spontaan, tijdens een Jan Frans Willemshulde, het Lied van het Willemsfonds op tekst van Julius Sabbe. Hier werd ook het 130-jarig bestaan van het Brugse Willemsfonds gevierd.
Vraag: Was dit in:
a) 2002
b) 2000
c) 1995
14. We lopen tot aan de hoek met de Moerstraat en draaien linksaf. Op het eind van de straat komen we aan het vrijzinnig hart van Brugge. De Sleutelbrug maakt de verbinding uit tussen de vrijmetselaarsloge en het vrijzinnig centrum. Beide gebouwen behoren tot het historisch patrimonium en zijn dan ook beschermd. Het water in de rei diende in het verleden zowel voor de activiteit van de brouwerij als voor andere minder edele industrieën. Het vrijzinnig centrum is gevestigd in het gebouw van de Speelmanskapel en wordt door de Stad ter beschikking gesteld van alle Brugse vrijzinnige verenigingen.
Vraag: Waar verwijst de naam "Speelmanskapel" naar?
a) naar de speellieden
b) naar een goktempel
c) naar de brouwerij
